Wat te doen bij een nucleair ongeval?

In België zijn er vijf nucleaire sites. De bekendste zijn de kerncentrales in Doel en Tihange. Daarnaast zijn er nog sites in Mol, Dessel en Fleurus. Er bevinden zich ook twee nucleaire centrales op minder dan 20 kilometer van onze landsgrenzen, in Borssele (Nederland) en Chooz (Frankrijk).

De kans op een nucleair ongeval op één van deze sites is klein, maar niet volledig uit te sluiten. Daarom is het belangrijk dat ook u het nucleaire risico, de acties van de overheid en de juiste manier om uzelf te beschermen, kent.

Wat is het nucleaire risico?

Kerncentrales, maar ook de geneeskunde en de industriële sector, maken gebruik van radioactiviteit bij bijvoorbeeld de productie van elektriciteit of medische beeldvorming. Radioactiviteit is eigenlijk een natuurlijk fenomeen. Het lichaam krijgt dagelijks een dosis straling, vanuit de aarde en het heelal. Blootstelling aan een hoge dosis straling kan echter gevolgen hebben voor de gezondheid.

Als er ondanks de uitgebreide veiligheidssystemen iets misloopt in een nucleaire installatie, treden er verschillende procedures en noodplannen in werking. Die moeten ervoor zorgen dat de gevolgen van het incident beperkt blijven voor mens en milieu.  

Uitzonderlijk kan er een radioactieve uitstoot zijn in de lucht, in het water of op de bodem. Bij het vrijkomen van radioactieve stoffen bestaat er kans op besmetting (radioactieve deeltjes op uw huid of kleding) of bestraling (radioactieve straling vanop afstand).

Wat doet de overheid?

De overheid en de uitbaters werken samen om de risico’s die verbonden zijn aan nucleaire installaties tot een minimum te beperken. Het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) houdt nauw toezicht op de veiligheid van de sites. Zij controleren of alle veiligheidsvoorwaarden strikt worden nageleefd.

Omdat een noodsituatie nooit uit te sluiten is, stellen de overheid, de uitbaters en de hulpdiensten noodplannen op, die ze regelmatig inoefenen. Aan de hand van deze plannen en procedures proberen zij de noodsituatie zo snel mogelijk onder controle te brengen en de impact op de bevolking en het leefmilieu zo laag mogelijk te houden.  

Wat kan ik doen?

Als er zich toch een nucleair ongeval voordoet, bescherm uzelf dan door te schuilen. Dat is de beste manier om bestraling of besmetting te voorkomen.

1. Ga naar binnen en blijf binnen.
2. Sluit ramen en deuren en zet ventilatiesystemen af.
3. Luister naar de aanbevelingen van de overheid.

Omwonenden van een nucleaire site, jongeren tot 18 jaar, zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven, kunnen ook het advies krijgen om jodiumtabletten te nemen. Die jodiumtabletten kunt u gratis preventief bij de apotheker halen. Informeer u op www.nucleairrisico.be of u het beste jodiumtabletten in huis haalt. 

Deze campagne is een initiatief van het Crisiscentrum, naar aanleiding van de herziening van het Nationaal Nucleair Noodplan. Wil u hierover meer weten? Surf dan naar www.nucleairrisico.be.